FRAGMENTI ISKONA SVAKI SIMBOL OSTAVLJEN NA PAPIRU ILI PAK

Fragmenti iskona

Svaki simbol ostavljen na papiru ili pak urezan u kamenu, glinenoj tablici ili pak upisan na nekom drugom medijumu ima svoje značenje. Ne postoji simbol bez smisla i značenja. Čovek je svojom potrebom da misao ostane trajna u vremenu i dostupna narednim pokolenjima sastavio logički niz simbola koje danas nazivamo pismom.

Mnogi simboli ostali su do danas nerazjašnjeni, ili bar ne u potpunosti.. Neki od simbola, do sada nerazjašnjenih nalaze se u Srbiji, zapravo istočnoj Srbiji, Negotinskoj krajini, na čuvenim rajačkim pivnicama. Nedaleko od pivnica nalazi se stara rajačka nekropola, koja datira iz perioda od XVII do druge polovine XIX veka. Ovo zapravo nebi bilo ništa čudno da se na nadgrobnim spomenicima umesto ćiriličnih slova ne nalaze simboli prepuni mistike davno zaboravljenog balkanskog iskona. Različite predstave krstova, vizantijski, ruski, malteški, templarski govore nam o stanovništvu koje je pripadalo hrišćanskoj veri. Pažnju privlače sem oblika spomenika, naročito simboli koji se vezuju za prethrišćanska – paganska vremena.

Na spomenicima uočljiv je staroslovenski simbol- kolovrat, koji je simbol sunca, odnosno slovenskih bogova vezanih za sunce Svaroga, Dažboga i Horsa. Takođe mnogobrojni venci prikazuju stilizovani sunčev disk. Vrlo česti su lunarni simboli, odnosno simboli polumeseca, i punog meseca.

Česta predstava tri sunca u grupi sa krstom u centru svakog je predstava svetog trojstva. Brojni floralni motivi u vidu loze ili drveta simbolizuju drvo života i takođe potiču iz slovenske mitologije, povezujući se sa predstavom drveta života.

Predstava kruga sa tačkom u centru je takozvani cirkumpunkt, simbol boga i vremena, a zapravo vuče svoje korene još dublje u prošlost i predstavlja Uroboros, zmiju koja proždire svoj rep, formirajući krug- „οὐρά“ (rep) i „βόρος“ (јesti) i predstavlja večnost, odnosno neprekidni vremenski ciklus.

Takođe nezaobilazni su simboli desne i leve svastike. Svastika je zastupljena kod svih naroda koji imaju indoevropske korene. Jedna od najstarjih, ako ne i najstarija poznata je u vinčanskoj kulturi, kao deo takozvanog vinčanskog pisma. Desna svastika predstavlja muški princip – Sunce, simbol dobre žetve. Leva predstavlja ženski princip – Mesec, odnosno simbol ženske plodnosti.

Ovo predstavlja arhetip, hipotetički konstrukt koji označava sveopšti, nasleđeni okvir celokupnog iskustva. To su urođeni obrasci mišljenja, osećanja i delanja nastali kao rezultat vekovima taloženog iskustva brojnih generacija predaka. U širem smislu, prvobitni model, prototip, prauzor ili pratip. Arhetip, koji je Karl Gustav Jung objasnio kao osnovnu strukturalnu i dinamičku jedinicu kolektivnog nesvesnog.

Tags: fragmenti iskona, svaki, iskona, fragmenti, ostavljen, papiru, simbol