Zmienne cechy statystyczne to właściwości różnicujące jednostki z badanej populacji, czyli posiadające więcej niż 1 wariant. Liczba wariantów zmiennej cechy może być skończona lub nieskończona. Jeżeli liczba wariantów wynosi 2 to cechę taką nazywamy dychotomiczną (dwudzielną, binarną). Jeżeli liczba wariantów przekracza 2 to cechę taką nazywamy politomiczną (wielodzielną).
W polskiej systematyce podręcznikowej dzielimy cechy zmienne na:
ilościowe (mierzalne) - np. wzrost, masa, wiek
ciągłe - np. wzrost, masa, wiek (w rozumieniu ilości dni między datą urodzin a datą badania)
porządkowe (quasi-ilościowe) - np. klasyfikacja wzrostu: (niski,średni,wysoki)
skokowe (dyskretne) - np. ilość posiadanych dzieci, ilość gospodarstw domowych, wiek (w rozumieniu ilości skończonych lat)
jakościowe (niemierzalne) - np. kolor oczu, płeć, grupa krwi
Skala porządkowa – jeden z rodzajów skal pomiarowych. Zmienne są na skali porządkowej, gdy przyjmują wartości, dla których dane jest uporządkowanie (kolejność), jednak nie da się w sensowny sposób określić różnicy ani ilorazu miedzy dwiema wartościami.
Przykłady zmiennych porządkowych: wykształcenie, kolejność zawodników na podium.
Przykłady zmiennych nie będących porządkowymi: płeć, wiek, temperatura
Cechy porządkowe tak jak cechy nominalne jednoznacznie identyfikują wartość cechy, a ponadto są uporządkowane w rosnącej kolejności. Możemy z sensem mówić o relacjach, czyli porównywać między sobą dwie wartości (jest to cecha sortowalna).
stopień zadowolenia - przyjmuje np. wartości z szeregu (nieszczęśliwy,niezadowolony,obojętny,zadowolony,szczęśliwy) jednakże nie można przyjąć, że różnica między nieszczęśliwym a niezadowolonym jest taka sama jak między obojętnym a zadowolonym
wykształcenie - przyjmuje np. wartości z szeregu (brak,podstawowe,gimnazjalne,zasadnicze zawodowe,średnie,wyższe zawodowe,niepełne wyższe,wyższe) jednakże nie można przyjąć, że różnica między wyższym zawodowym a zasadniczym zawodowym jest taka sama jak np. zasadniczym zawodowym a podstawowym[4]
stadium choroby - przyjmuje np. wartości z szeregu (brak,stan początkowy,stan zaawansowany,stan terminalny) jednakże nie można przyjąć, że różnice pomiędzy kolejnymi stanami są jednakowe[3]
kolor w fizyce - przyjmuje wartości z szeregu (fioletowy,niebieski,zielony,żółty,pomarańczowy,czerwony), który stanowi szereg uporządkowany ze względu na długość fali elektromagnetycznej, jednakże różnica długości fali pomiędzy kolejnymi kolorami nie jest jednakowa
odczyn Biernackiego (OB) - przyjmuje wartości liczbowe, jednakże choć wartości te są porównywalne (mniej lub więcej) to nie są liniowe (inną wartość ma różnica 1 mm/h u dołu i u góry skali)
twardość minerałów wyrażona w skali twardości Mohsa
przekształcenia rosnące (niezmieniające kolejności elementów i zachowujące ich różnorodność)
przekształcenia niemalejące (niezmieniające kolejności elementów) - stratne!
Skala nominalna – jeden z rodzajów skal pomiarowych. Zmienne są na skali nominalnej, gdy przyjmują wartości (etykiety), dla których nie istnieje wynikające z natury danego zjawiska uporządkowanie.
Nawet jeśli wartości zmiennej nominalnej są wyrażane liczbowo, to liczby te są tylko umownymi identyfikatorami, nie można więc wykonywać na nich działań arytmetycznych, ani ich porównywać.
Przykłady zmiennych nominalnych: powiat zamieszkania, płeć.
Przykłady zmiennych nie będących nominalnymi: prędkość samochodu, wiek
Szczególnym przypadkiem skali nominalnej jest skala dychotomiczna, w przypadku której istnieją tylko dwie możliwe wartości zmiennej (np. płeć, odpowiedzi na pytania typu tak/nie)
zliczanie,
obliczanie frakcji (procent całości),
moda,
binaryzacja (zamiana zmiennej nominalnej x na szereg zmiennych dychotomicznych xi, przyjmujących np. wartość 1, gdy x = i i 0 w przeciwnym wypadku).
Cechy nominalne są to cechy posiadające wartości wzajemnie się wykluczające (cecha o jednoznacznie określonych możliwych wartościach). W przeciwieństwie do cech porządkowych wartości te nie dają się sensownie uporządkować (jest to cecha jedynie jednoznaczna). Uwaga: cechy nominalne (dla niepoznaki) mogą być oznaczone kodami liczbowymi, jednakże nie czyni ich to od razu cechami porządkowymi.
Cechy jakościowe (niemierzalne) to takie, których nie można jednoznacznie scharakteryzować za pomocą liczb (czyli nie można zmierzyć). Możemy je tylko opisać słowami. Możliwa jest zatem jedynie zupełna i rozłączna klasyfikacja zbioru wyników. Podstawową operacją pomiarową jest identyfikacja kategorii, do której należy zaliczyć wynik. Prowadzi to do podziału zbioru wyników na podzbiory rozłączne. Do cech jakościowych zaliczamy np. płeć, grupę krwi, kolor włosów, zgon lub przeżycie, stan uodpornienia przeciwko ospie (zaszczepiony lub nie) itp. W przypadku grupy krwi rezultat pomiaru będzie następujący: n1 pacjentów ma grupę krwi A, n2 pacjentów - grupę krwi B, n3 pacjentów - grupę AB i n4 - grupę O.
Cechy porządkowe umożliwiają porządkowanie (lub uszeregowanie) wszystkich elementów zbioru wyników. Cechy takie najlepiej określa się przymiotnikami i ich stopniowaniem. Każdemu ze stanów można również przypisać liczbę według wzrostu natężenia. Proces ten nazywa się rangowaniem. Na przykład, badając wzrost osoby, możemy użyć określeń: "niski", "średni" lub "wysoki". Podobnie, badając liczbę krwinek białych i używając określeń "poniżej normy", "w normie" lub "powyżej normy" - mamy do czynienia ze skalą porządkową.
Cechy ilościowe (mierzalne) to takie, które dadzą się wyrazić za pomocą jednostek miary w pewnej skali. Cechami mierzalnymi są na przykład: wzrost (w cm), waga (w kg), stężenie hemoglobiny we krwi (w g/dl), wiek (w latach) itp. Wśród cech mierzalnych wyróżniamy dwie podgrupy: cechy ciągłe i cechy skokowe.
Cecha ciągła to zmienna, która może
przyjmować każdą wartość z określonego
skończonego przedziału liczbowego, np. wzrost, masa ciała
czy temperatura.
Cechy skokowe mogą przyjmować
wartości ze zbioru skończonego lub przeliczalnego (zwykle
całkowite), na przykład: liczba łóżek w
szpitalu, liczba krwinek białych w 1 ml krwi.
Z podziałem cech na jakościowe i ilościowe wiąże się również stosowanie różnych statystycznych metod badania. Po wytypowaniu cech, które będą nas interesować w badaniu, musimy podjąć decyzję, jak będziemy mierzyć wartości tych cech (bądź określać ich odmiany, jeśli są niemierzalne) w trakcie obserwacji. Badając liczbę krwinek białych, możemy ją określić jako "poniżej normy", "w normie" lub "powyżej normy", lub podać ich liczbę w 1 ml krwi. Podobnie, badając wzrost pacjentów, możemy podać go w centymetrach albo używać określeń: "niski", "średni", "wysoki". Wybór takiego czy innego pomiaru zależy oczywiście od celu badania. Pamiętajmy jednak, że w trakcie opracowywania zgromadzonych informacji możemy przejść od bardzo ścisłych i dokładnych pomiarów do określeń ogólnych, natomiast odwrotna droga nie jest możliwa
GENERALNA KLASYFIKACJA INDYWIDUALNA PRZEDSZKOLE MIEJSCE NAZWISKO I IMIĘ SZKOŁA
GRAND PRIX LUBELSZCZYZNY 2009 KLASYFIKACJA INDYWIDUALNA SENIORÓW ŁĄCZNIE
KLASYFIKACJA „GPX” OKRĘGU 2015 DYSCYPLINA SPŁAWIKOWA SENIORZY
Tags: cechy zmienne, temperatura. cechy, cechy, zmienne, klasyfikacja, statystycznych, statystyczne