31 maja Światowy Dzień Bez Tytoniu
W 1988 roku Światowa Organizacja Zdrowia WHO ustanowiła dzień 31 maja Światowym Dniem Bez Tytoniu. Hasłem przewodnim tegorocznej Ogólnopolskiej Kampanii Społecznej jest „Płeć a tytoń”. Kampania jest skierowana do ogółu społeczeństwa ze szczególnym ukierunkowaniem na kobiety planujące ciążę, ciężarne i młode matki. Jej celem jest dostarczenie wiedzy o wpływie dymu tytoniowego na zdrowie kobiet i ich potomstwa a także motywowanie społeczeństwa do zaprzestania palenia i promowanie mody na niepalenie.
Założenia przekazu treści kampanii to:
- promocja zdrowego stylu życia bez palenia tytoniu,
- promocja zysków płynących z niepalenia (umocnienie zdrowia własnego i swoich bliskich, ze szczególnym zwróceniem uwagi na zdrowie dzieci),
- motywowanie do odpowiedzialnych wyborów związanych z własnym zdrowiem i zdrowiem bliskich osób (szczególnie zdrowiem dzieci),
- promocja alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu (ze szczególnym uwzględnieniem aktywności fizycznej),
- kształtowanie postaw asertywnych ze zwróceniem uwagi na przestrzeganie przepisów prawnych (ze szczególnym uwzględnieniem ochrony kobiet ciężarnych i dzieci przed dymem tytoniowym).
O tym, że palenie jest szkodliwe dla zdrowia, wiedzą wszyscy. Także o tym, że niepożądane są skutki wdychania nikotyny zarówno dla biernych palaczy, jak i dla wszystkich osób przebywających w ich otoczeniu, szczególnie dzieci. Pobudza ona układ nerwowy, jednak należy pamiętać, iż poprzez swoje silne i toksyczne działanie może prowadzić do bardzo poważnego zatrucia. Działanie nikotyny polega na spowodowaniu podwyższenia ciśnienia krwi oraz przyspieszeniu rytmu serca. Powoduje również wydzielanie adrenaliny, a także zmniejszenie łaknienia. Choroby jakie może spowodować palenie tytoniu to między innymi nowotwory złośliwe, takie jak rak płuc, wargi, języka, jamy ustnej, przełyku i krtani, pęcherza moczowego, nerki oraz rak trzustki. Bardzo szkodliwie oddziałuje nikotyna na układ sercowo-naczyniowy, powodując choroby niedokrwienia serca. Może być także jednym z czynników wywołujących zawał serca. Inne choroby grożące palaczom to: miażdżyca naczyń krwionośnych, nadciśnienie tętnicze, przewlekłe zapalenie oskrzeli, a nawet gruźlica, a także szereg innych, równie groźnych chorób.
W 2007 roku 48% dorosłych Polaków przyznało, że pali albo paliło w obecności dzieci, a 27%, że czyni to także w obecności kobiet w ciąży. W Polsce aż w 67% gospodarstw domowych dzieci biernie palą tytoń..
Każdego roku rodzi się ponad 100 tys. dzieci, które podczas pierwszych 9 miesięcy istnienia w łonie matki narażone są na działanie setek niszczących zdrowie związków chemicznych zawartych w dymie tytoniowym.
Kobieta paląca tytoń w ciąży powoduje, że:
jej dziecko nie otrzymuje wystarczającej ilości tlenu, który jest potrzebny do prawidłowego wzrostu i rozwoju,
rozwijające się w jej łonie dziecko jest zmuszane do kontaktu z prawie 4.000 substancji chemicznych, w tym 40 rakotwórczymi, które są zawarte w dymie tytoniowym,
dziecko rodzi się znacznie mniejsze i podatniejsze na choroby wieku niemowlęcego i wczesnodziecięcego w porównaniu z dziećmi, których mamy nie palą,
zwiększa się ryzyko komplikacji w czasie ciąży: samoistnego poronienia, porodu przedwczesnego, krwawień z dróg rodnych, łożyska przodującego, przedwczesnego odklejenia łożyska lub pęknięcia błon płodowych, a także ciąży pozamacicznej.
palenie przez matkę w ciąży znacznie zwiększa ryzyko urodzenia martwego dziecka, wczesnej śmierci noworodka lub zespołu nagłej śmierci niemowlęcia (tzw. śmierci łóżeczkowej).
Najbardziej negatywnie na rozwój płodu wpływa zwłaszcza palenie w ostatnich 2 miesiącach ciąży.
Dzieci takie wolniej rosną w łonie matki, rodzą się z cechami niedorozwoju, są znacznie gorzej przygotowane do samodzielnego życia. Dzieci te są bardziej płaczliwe, niespokojne, gorzej śpią, mają zaburzenia funkcji przewodu pokarmowego. Na całe życie pozostanie u nich zwiększona tolerancja nikotyny. W przyszłości łatwiej uzależniają się od palenia papierosów - częściej niż dzieci matek niepalących stają się palaczami.
Ujemny wpływ palenia tytoniu przez kobietę w ciąży na zdrowie jej dziecka nie ustaje z momentem porodu. Jeśli kobieta pali po porodzie i jednocześnie karmi dziecko piersią to dochodzi do przekazywania wielu trujących substancji z dymu tytoniowego wraz z pokarmem matki. Do pokarmu przechodzi np. nikotyna, powodując u dziecka występowanie okresów niepokoju, bezsenności, wymiotów, biegunek, a także niefizjologiczne przyspieszenie pracy serca i zaburzenia krążenia. Badania naukowe jednoznacznie wskazują na częstsze nagłe zgony noworodków związane z biernym paleniem, a także częste zachorowania na astmę, schorzenia układu oddechowego i ucha środkowego dzieci narażonych na biernie palenie. Ponadto dzieci przebywające w środowisku dymu tytoniowego (np. z domów, gdzie palą ich rodzice lub inni domownicy) częściej chorują na nieżyty żołądkowo-jelitowe oraz gorzej rozwijają się umysłowo.
Na całym świecie od wielu lat toczy się intensywna kampania przeciwko paleniu papierosów. W wielu krajach, w tym w Polsce, wprowadzono całkowity zakaz palenia w miejscach publicznych. Właściwa edukacja, wysokie ceny papierosów oraz „moda na niepalenie” to drogi do ograniczenia liczby palaczy.
Tags: dzień bez, ustanowiła dzień, tytoniu, światowy, dzień