ÇEVRE KOLEJİ ANAOKULLARI REHBERLİK BÜLTENİ ÇOCUKLUKTA NEGATİVİST DÖNEM ÇOCUK






ÇOCUKLUKTA NEGATİVİST DÖNEM

ÇEVRE KOLEJİ ANAOKULLARI REHBERLİK BÜLTENİ



ÇOCUKLUKTA NEGATİVİST DÖNEM


Çocuk, konuşmaya ve yürümeye başladığında çevresini keşfetmek ister. Yalnız başına gezmek, kendi kendine yemek yemek, kıyafetlerini kendi seçmek isteyebilir. On sekiz ay civarında başlayan ve dört yaşa kadar süren bu dönemde çocuğunuz çok hareketli ve enerjik olabilir. Bu hareketliliği, gücünün sınırlarını keşfetmeye yöneliktir. Her şeye dokunmak, her şeyi kendi başına deneyimlemek isteyebilir. Bu dönemde çocuk benmerkezcidir. İsteklerinin anında gerçekleşmesini ister. Bir işi gerçekleştirirken öncelikli olarak kendisi denemek ister. Oyunlarda kazananın kendisi olmasını ister. Paylaşmaya açık değildir. Çocuğunuzdan sıklıkla “Ben yapacağım.”, “Ben birim, ben birim.”, “Benim!” gibi ifadeler duyabilirsiniz. Bu dönemde çocuk inatçıdır, bağımsız olmak ister, kendisini gerçekleştirme arzusu taşır ve engellendiğinde öfke duyup hırçın davranışlar sergileyebilir. Her sorduğunuz soruya “Hayır!” cevabı verebilir. “Negativist Dönem” olarak adlandırılan bu dönem aslında ergenlik provası gibidir.

Ebeveynler, genellikle çocukluklarının bu davranışlarını anlamakta zorlanırlar. Sokak ortasında çocuğun ağlayarak istediğini yaptırmaya çalışması, sürekli olumsuz davranışlar sergilemesi, kendisine bir şeyi yapması için izin verilmediği takdirde öfke krizleri geçirmesi, istediği bir şeyi daha sonra istemeyip çok hızlı fikir değiştirmesi, sizin “Çocuğuma neler oluyor?” ya da “Bu benim çocuğum olamaz!” gibi düşüncelere kapılmanıza yol açabilir. Aslında çocuğun bu dönemde göstermiş olduğu tutum ve davranışlar, yaş dönemi özelliğidir ve son derece normaldir.

Çocuğunuzun bu dönemde düşünce hızı, konuşma hızına göre önde olduğundan, isteklerini ifade ederken anlamadığınız zaman öfke duyabilir. İsteklerinin anında olmasını isteyerek, haz duygusunu yaşamak ister. Günlük yaşantısında sınırlarla karşılaşıp engellenmesi, çocuğun çatışma yaşamasına sebep olur. Ayrıca bu dönemde çocuk, olmayan varlıklardan, seslerden ya da karanlıktan korkabilir. Bu içsel çatışmalar ve korkular, özellikle bu dönemde gece çocuğun korkulu rüyalar görmesine neden olabilir.

Peki çocuğun bu dönemi rahat atlatması için neler yapılabilir? Çocuğun her isteğine evet denmeli midir? Ne ölçüde sınırlar verilebilir?

Anne-babalar şunu bilmelidir ki aşırı disiplin ortamında çocuğunuzda negativizm artabilir. Kişilik yapısı oluştururken çocuğunuzun isteklerini engelleyip onunla inatlaşmanız, çocuğunuzun sizi düşman gibi görmesine sebep olabilir ve ileride inatçı bir kişilik yapısı geliştirmesine yol açabilir. Zaman zaman, çocuğunuzun davranışlarına tahammül etmekte zorlandığınız bu dönemde, sabırlı olmanız ve biraz esneklik gösterebilmeniz son derece önemlidir. Çocuğunuzun yapmasını istemediğiniz davranışları yapması karşısında “Yapma!” gibi olumsuz bir ifade kullanmak yerine, olumlu bir ifade kullanın. Örneğin, duvarları boyadığında, “Duvarı boyama!” demek yerine, “Ben sana hemen kağıt getireyim, güzel resimlerini kağıda çiz ki saklayabilelim.” gibi bir ifade kullanın. Eğer duvara çizmek konusunda ısrarcı ise bir süre duvarları kağıt ile kaplayabilirsiniz. Unutmayın ki bu, nasılsa geçici bir dönem. Aynı şekilde, kontrol alanı bakımından da aşırı koruyucu bir tutum sergilemek yerine, her türlü güvenlik önlemini alarak onun yapmak istediklerine izin verebilirsiniz. Eğer izin veremeyeceğiniz bir ortam oluşursa, örneğin sokakta karşıdan karşıya geçerken elinizi bırakmak isteyip kendi kendine yürümek isterse, sizin de onun kendi başına yürümesini ne kadar çok istediğinizi ancak buna izin veremeyeceğinizi ve izin vermeme sebeplerinizi anlatın. Bu dönemde çocuğunuz, kış ortasında yazlık kıyafetlerini giyip dışarı çıkmak istediği konusunda diretebilir. Onun özerkliğini kazanabilmesi için seçim yapmasına izin verin. Dolabında mevsime uygun kıyafetler olsun. Yazın kışlıklarını, kışın yazlık kıyafetlerini kaldırın ki dolabını açtığında kendi kendine seçim yapabilsin, kışın yazlık kıyafetleriyle çıkmakta ısrar edip hastalanmasın. Yemek konusunda çocuğunuza, kendi yemesi için fırsat verin. Vakit sınırlı olduğundan veya çocuğun üstü kirlenmesin diye, yemeğini kendisinin yemesine zaman zaman izin vermeyiz. Özellikle bu dönemde kendisinin yemesi, hem otonom kazanması hem kendisini gerçekleştirmesi hem de kas becerilerinin gelişmesi adına çok önemlidir. Ayrıca yemeğini kendi yiyen çocuk daha iştahlı yemek yer, yemek yemesi için bir elinizde tabak bir elinizde kaşıkla çocuğun peşinden koşmanıza gerek kalmaz. Hatta kendisine izin verdiğinizde hiç yemek yemeyen çocuğunuzun bir anda tabağındakileri silip süpürdüğüne bile şahit olabilirsiniz. Hiçbir giysi, hiçbir kirlenen eşya çocuğunuzdan daha değerli değildir.

Çocuğunuzun bu dönemde yapamadıklarına değil, başardıklarına odaklanın ve onları başardıklarından dolayı ödüllendirin.

REHBERLİK SERVİSİ







Tags: anaokullari rehberli̇k, anaokullari, çevre, rehberli̇k, koleji̇, negati̇vi̇st, bülteni̇, dönem, çocuklukta, çocuk