MEDIACJA – DOBRY SPOSÓB NA ROZWIĄZYWANIE KONFLIKTÓW WŚRÓD UCZNIÓW

MEDIACJA – DOBRY SPOSÓB NA ROZWIĄZYWANIE KONFLIKTÓW WŚRÓD UCZNIÓW




Mediacja – sposób rozwiązywania konfliktów

Mediacja – dobry sposób na rozwiązywanie konfliktów wśród uczniów



„Człowiek musi znaleźć taki sposób rozwiązywania konfliktów, który odrzuca wszelką zemstę, odwet i agresję” – Martin Luter King



Konflikty stanowią nieodłączny element relacji społecznych, zarówno wśród ludzi dorosłych jak i wśród dzieci i młodzieży. Zazwyczaj zauważa się ich aspekt negatywny: rozbieżność interesów, wartości, przekonań, które dzielą, wzbudzają złość, niechęć a nawet wrogość między poróżnionymi stronami. Warto jednak pamiętać, że konflikt rozwiązany w sposób konstruktywny może zwiększyć tożsamość osoby lub grupy, zmobilizować ją do twórczych zmian, prowadzić do pełniejszej integracji zespołu. Sprzyja też poszukiwaniu metod zapobiegania i pokojowego rozwiązywania konfliktów w przyszłości.

W środowisku szkolnym, gdzie uczniowie spędzają ze sobą dużo czasu, wykonując wiele zróżnicowanych zadań, nierzadko w atmosferze rywalizacji, stresu, nietrudno o sytuacje konfliktowe. Naturalny w tym wieku brak życiowego doświadczenia, emocjonalna labilność, trudności w kontrolowaniu reakcji, mogą prowadzić do rozwiązywania sporów i konfliktów poprzez zachowania agresywne (agresja fizyczna, słowna, przeniesiona). Agresja skutkuje zazwyczaj eskalacją konfliktu, utrwalają się wrogie relacje, nierzadko w coraz szerszym gronie osób wciąganych do kłótni przez skonfliktowane strony. W tych warunkach szczególnego znaczenia nabiera znajomość i wprowadzanie w życie konstruktywnych metod rozwiązywania konfliktów. Do jednych z nich należy mediacja.


Mediacja jest dobrowolnym porozumiewaniem się stron będących w konflikcie, w obecności osoby trzeciej – mediatora, który jest bezstronny, neutralny i akceptowany przez strony.


Nadrzędnym celem mediacji jest udzielenie przez mediatora skonfliktowanym osobom pomocy w osiągnięciu przez nie własnego, wzajemnie akceptowanego porozumienia dotyczącego przedmiotu sporu.

Mediatorami w szkole mogą być dorośli (pedagog, psycholog, przeszkolony nauczyciel) i odpowiednio przygotowani uczniowie ( mediacje rówieśnicze).

Mediacja uczy wszystkich – młodzież i dorosłych – rozwiązywania konfliktów bez przemocy, w atmosferze szacunku i odpowiedzialności za siebie i innych.



Mediacja pozwala stronom na:




Zasady mediacji i rola mediatora


Strony konfliktu uczestniczą w mediacji dobrowolnie, mają prawo wycofać się na każdym etapie procesu mediacyjnego. Wszystko, co dzieje się podczas mediacji jest poufne. Mediator nie narzuca stronom swoich rozwiązań, to strony konfliktu wypracowują własne kompromisowe porozumienie, zgodne z ich potrzebami i interesami.

Mediator czuwa nad przebiegiem spotkania, przestrzeganiem zasad, procedury. Stosując odpowiednie techniki mediacyjne pomaga stronom lepiej zrozumieć istotę sporu, jego uwarunkowania, sprecyzować wzajemne oczekiwania, urealnić propozycje rozwiązania sporu, zachęcić do szukania alternatywnych rozwiązań.

Mediator powinien odznaczać się zrównoważeniem emocjonalnym, zdolnością koncentracji uwagi, umiejętnością nawiązywania kontaktu, empatią, życzliwością, odpornością psychiczną, pozwalającą przyjąć negatywne emocje stron konfliktu i umiejętnie pomóc stronom w ich rozładowaniu.

W mediacji wyklucza się kary – strony same określają swój zakres odpowiedzialności za powstały konflikt i formy zadośćuczynienia wobec pozostałych uczestników sporu. Jeśli jednak nie dojdą do porozumienia, problem kar może powrócić (w szkole kary wynikające z regulaminu placówki, ewentualnie w szczególnie trudnych sprawach zgłoszenie ich na policję, do sądu rodzinnego i nieletnich).



Mediacje rówieśnicze


W ostatnich latach szczególną nadzieję wiąże się z rozpowszechnieniem idei mediacji rówieśniczych. Rolę mediatorów pełnią w szkołach uczniowie-wolontariusze, cieszący się dobrą opinią, odpowiedzialni, spokojnego usposobienia, odpowiednio przeszkoleni w zakresie technik komunikacyjnych i mediacyjnych. Do programu włącza się całe środowisko szkolne: dyrekcja, nauczyciele, uczniowie a także rodzice uczniów.

Projekty tego typu, oprócz roli profilaktycznej - zapobiegania przemocy i agresji w szkołach, służą budowaniu poczucia podmiotowości uczniów, przygotowują ich do wzięcia odpowiedzialności za wzajemne relacje i atmosferę panującą w szkole. Kształtują wśród młodzieży postawę aktywnego poszukiwania pokojowych, konstruktywnych sposobów rozwiązywania konfliktów. Można mieć nadzieję, że postawę tę młodzi ludzie będą prezentować w życiu dorosłym, w środowisku rodzinnym i miejscu pracy.



Opracowanie: Mirosława Smereka - psycholog


Bibliografia


Magdalena Grudziecka, Jadwiga Klimaszewska: Konflikty w szkole – szkoła obszarem potencjalnych konfliktów – jak je rozwiązywać? Mediacja – formą rozwiązywania konfliktów szkolnych, kwartalnik Mediator Nr 33 (2/2005)


Diemut Hauk: Łagodzenie konfliktów w szkole i w pracy z młodzieżą. Poradnik do treningu mediacji, Wydawnictwo „Jedność” Kielce 2002


Martin Wright: Mediacja sąsiedzka i rówieśnicza pomaga w utrzymaniu ładu i porządku w społecznościach lokalnych, kwartalnik Mediator Nr 32 (1/2005)





Tags: dobry sposób, wśród, rozwiązywanie, konfliktów, sposób, uczniów, mediacja, dobry