Rozdział II. RODZINY W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH
W 2002 roku liczba rodzin w województwie lubelskim wynosiła 591,6 tys., z tego 280,6 tys. (47,4%) zamieszkiwało w miastach (w kraju 63,1%).
Zgodnie z przyjętą w spisie ludności 2002 metodologią, rodziny są wyodrębniane w ramach istniejących gospodarstw domowych. Za rodzinę uznawano parę (małżeństwo lub partnerów) bez dzieci lub parę z jednym bądź większą liczbą dzieci, albo też samotnego rodzica z jednym bądź większą liczbą dzieci. W 2002 r. badano także rodziny przebywające w obiektach zbiorowego zakwaterowania.
Z uwagi na przemiany zachodzące w ciągu ostatniego
dziesięciolecia w społeczeństwie polskim, za zasadne
uznano uwzględnienie obok dotychczasowych czterech typów
rodzin (małżeństw bez dzieci, małżeństw
z dziećmi, samotnych matek z dziećmi i samotnych ojców
z dziećmi) dwóch nowych: partnerów bez
dzieci i partnerów z dziećmi. W celu umożliwienia
porównania wyników dotyczących małżeństw
w 1988 i 2002 roku z wynikami poprzednich spisów, należy
łączyć dane o małżeństwach i
partnerach.
Dominującym typem rodziny w województwie są małżeństwa z dziećmi – 337,1 tys. Stanowią one 57,0% wszystkich rodzin (w kraju 56,0%). Odsetek małżeństw z dziećmi jest nieznacznie – o 1,7% – większy na wsi niż w mieście, podczas gdy w kraju różnica ta sięga 7,6%.
Drugim pod względem liczebności typem rodziny były
małżeństwa bez dzieci. Stanowiły one 23,7%
wszystkich rodzin w województwie (w kraju 22,7%), w
miastach – 22,3% a na wsi
– 24,9% (w kraju
odpowiednio: 23,4% i 21,4%).
Nowym typem rodzin, uwzględnionym po raz pierwszy w spisie 2002, są partnerzy. Zbiorowość ta stanowi niewiele ponad 1% rodzin w województwie (1,4% w miastach i 1,0% na wsi), podczas gdy w kraju prawie dwukrotnie więcej. Ponad 60% rodzin partnerskich stanowią rodziny z dziećmi.
Na podstawie spisu 2002 ustalono, że rodziny z dziećmi do
lat 24 pozostającymi na utrzymaniu stanowią 58,5%
wszystkich rodzin w województwie (w kraju 58,1%). W
całej zbiorowości rodzin z dziećmi na utrzymaniu
najliczniejsze grupy stanowiły rodziny z 1 dzieckiem
–
42,6% oraz z 2 dzieci – 36,4% (w kraju odpowiednio 46,9% i
36,2%).
Spośród wszystkich typów rodzin mających na utrzymaniu dzieci najliczniejszą stanowią małżeństwa – ponad 82% (w kraju blisko 80%). W 2002 roku 38,7% z nich utrzymywało 1 dziecko (w kraju 42,5%), 38,4% – 2 dzieci (w kraju 38,9%), a 22,9% – 3 i więcej (w kraju 18,6%).
Tabl. 23. Rodziny w gospodarstwach domowych według typu i liczby dzieci do lat 24 pozostających na utrzymaniu w 2002 r.
Wyszczególnienie |
Rodziny z dziećmi ogółem |
Rodziny bez dzieci do lat 24 na utrzymaniu |
Rodziny według liczby dzieci do lat 24 pozostających na utrzymaniu |
|||
razem |
1 |
2 |
3 i więcej |
|||
w tysiącach |
w odsetkach |
|||||
Ogółem |
448,8 |
102,6 |
346,2 |
42,6 |
36,4 |
21,0 |
Małżeństwa |
337,1 |
51,9 |
285,2 |
38,7 |
38,4 |
22,9 |
Partnerzy |
4,2 |
0,4 |
3,7 |
48,6 |
29,7 |
21,6 |
Samotne matki |
95,6 |
43,8 |
51,7 |
61,3 |
27,1 |
11,6 |
Samotni ojcowie |
11,8 |
6,4 |
5,3 |
66,0 |
24,5 |
9,4 |
|
|
|
|
|
|
|
Miasta |
216,4 |
43,3 |
173,2 |
48,4 |
37,1 |
14,5 |
Małżeństwa |
157,4 |
21,4 |
136,0 |
44,2 |
39,9 |
15,9 |
Partnerzy |
2,3 |
0,2 |
2,1 |
52,4 |
28,6 |
19,0 |
Samotne matki |
51,0 |
19,0 |
31,9 |
64,3 |
26,9 |
8,8 |
Samotni ojcowie |
5,7 |
2,6 |
3,0 |
70,0 |
23,3 |
6,7 |
|
|
|
|
|
|
|
Wieś |
232,3 |
59,3 |
172,9 |
36,7 |
35,7 |
27,6 |
Małżeństwa |
179,7 |
30,5 |
149,2 |
33,6 |
37,0 |
29,4 |
Partnerzy |
2,0 |
0,2 |
1,7 |
41,2 |
29,4 |
29,4 |
Samotne matki |
44,6 |
24,8 |
19,7 |
56,8 |
27,4 |
15,7 |
Samotni ojcowie |
6,1 |
3,8 |
2,3 |
60,9 |
26,1 |
13,0 |
Rodziny partnerów stanowiły 1,1% rodzin z dziećmi na utrzymaniu (w kraju 1,6%), z czego większość (56,7%) zamieszkiwała w miastach (w kraju 70,0%). Na utrzymaniu rodzin partnerów pozostawało najczęściej 1 dziecko – w 48,6% przypadków (w kraju w 54,2%).
W przekroju terytorialnym obserwuje się znaczne zróżnicowanie
dzietności rodzin.
W miastach dominuje model rodziny z 1
dzieckiem – 48,4% (w kraju 52,1%). Na wsi odsetek rodzin
z 1 dzieckiem jest znacznie niższy – 36,7% (w kraju
38,3%). Z kolei rodzina wielodzietna, tzn. z 3 dzieci i więcej
pozostających na utrzymaniu, występuje częściej
na wsi. Odsetek takich rodzin na wsi wynosi 27,6% (w kraju 25,3%
), podczas gdy w miastach – 14,5% (w kraju 11,8%).
Rodziny niepełne
Rodzina niepełna składa się z jednego rodzica (matki lub ojca) i przynajmniej jednego dziecka, niezależnie od wieku i stanu cywilnego dziecka.
W 2002 r. w województwie lubelskim było 107,4 tys. rodzin niepełnych. Spośród rodzin niepełnych 57,2 tys. (tj. 53,2%, w kraju 55,4%) ma przynajmniej jedno dziecko w wieku do lat 24 na utrzymaniu. Samotne matki z dziećmi na utrzymaniu stanowią 54,1% ogółu rodzin samotnych matek (w kraju 56,7%), a tylko 45,6% samotnych ojców ma dzieci na utrzymaniu (w kraju 45,9%).
Rodziny niepełne mają znacznie mniej dzieci na utrzymaniu – większość z nich (61,2% matek i 65,9% ojców) utrzymuje tylko jedno dziecko (w kraju odpowiednio 64,9% i 69,6%), dwoje odpowiednio 27,2% i 24,0% (w kraju 25,9% i 22,8%), a troje – 8,0% matek i 7,1% ojców (w kraju 9,1% i 7,6%).
Tags: domowych w, gospodarstwach domowych, gospodarstwach, rodziny, domowych, rozdział