Metody wyceny przedsiębiorstwa
Wartość przedsiębiorstwa – cena przedsiębiorstwa, za którą mogłoby ono zostać wystawione do skutecznej sprzedaży, inaczej suma pieniędzy mająca odzwierciedlić cenność przedsiębiorstwa w danych warunkach, obliczona za pomocą jednej z trzech/czterech rodzajów metod, takich jak:
metody majątkowe,
metody porównawcze,
metody dochodowe,
metody mieszane.
Wszystkie metody wyceny przedsiębiorstw służą wyznaczeniu w określonych warunkach gospodarowania i określonym momencie czasu, szacunkowej, zatem oczekiwanej i prawdopodobnej wartości przedsiębiorstwa.
Wycena przedsiębiorstw spełnia szereg funkcji, takich jak: doradcza, argumentacyjna, zarządcza, formalno-prawna, komunikacyjna, mediacyjna.
Metody majątkowe
Wszystkie metody majątkowe opierają się na ustaleniu wartości księgowej netto aktywów, zatem na ustaleniu wartości kapitału własnego. Metody majątkowe są najstarszymi metodami wyceny przedsiębiorstw.
Zalety metody majątkowej:
pozwala oszacować minimalną wartość przedsiębiorstwa, które jest warte tyle, ile jego majątek netto – kapitał własny,
metoda jest prosta i nie wymaga trudnych do uzyskania informacjach (bilans),
przydatna dla jednostek, które mają duży majątek a generują małe zyski,
ryzyko błędu lub oszustwa jest stosunkowo niewielkie, gdyż wycena opiera się na zasadach rachunkowości stosowanych przez przedsiębiorstwo.
Wady metody majątkowej:
nie uwzględnia wewnętrznej wartości przedsiębiorstwa (kadra menedżerska, perspektywa rozwoju),
nie zawiera odniesień do wyników finansowych generowanych przez jednostkę,
nie uwzględnia reputacji jednostki i jej pozycji na rynku,
raczej nie możliwa do zastosowania dla inwestorów giełdowych.
Metoda wartości księgowej netto (BV)
Metoda opiera się na ustaleniu wartości kapitałów własnych na podstawie bilansu przedsiębiorstwa – ustalona wartość majątku ogółem pomniejsza się o sumę kapitałów obcych, zobowiązań i rezerw na zobowiązania.
Metoda wartości księgowej netto (BV) = A – Ko
A – aktywa ogółem,
Ko – kapitał obcy.
Metoda skorygowanej wartości księgowej netto (ABV)
Metoda będąca modyfikacją metody wartości księgowej netto, nakazująca uwzględnić w wycenie wartość rynkową poszczególnych elementów aktywów i pasywów, jak również wartość pieniądza w czasie.
Metoda skorygowanej wartości księgowej netto (ABV) = (A + KA) – (Ko + KKO)
A – aktywa ogółem,
KA – korekty aktywów,
Ko – kapitał obcy,
KKO – korekty kapitału obcego.
Metoda wartości odtworzeniowej (RV)
Metoda będąca modyfikacją metody wartości księgowej netto, nakazująca uwzględnić w wycenie wartość rynkową identycznych lub podobnych aktywów, z uwzględnieniem ich stopnia zużycia, mocy produkcyjnej oraz momentu zapłaty (wartość pieniądza w czasie).
Opiera się na szacowaniu sumy nakładów finansowych niezbędnych do odtworzenia poszczególnych elementów wchodzących w skład majątku przedsiębiorstwa. Metoda przydatna przy podejmowaniu decyzji o wyborze kupna lub zbudowania od podstaw przedsiębiorstwa. Wadą metody jest trudność z oszacowaniem reputacji firmy, pozycji na rynku i czasu jej osiągnięcia.
Metoda wartości odtworzeniowej (RV) = Aodtw – Ko
Metoda wartości odtworzeniowej (RV) = Anowe × (1 – Zm) – Ko
Aodtw – wartość odtworzeniowa aktywów,
Ko – kapitał obcy,
Anowe – wartość nowych aktywów,
Zm – współczynnik zużycia aktywów,
Metoda wartości likwidacyjnej (LV)
Metoda będąca modyfikacją metody wartości księgowej netto, nakazująca uwzględnić w wycenie brak kontynuacji działalności, zatem oszacować przychody ze sprzedaży składników przedsiębiorstwa przy jednoczesnym uwzględnieniu zapłaty wszystkich zobowiązań.
Metoda wartości likwidacyjnej (LV) =
+ wpływy ze sprzedaży majątku
– koszty związane z likwidacją
– pozostałe koszty i zobowiązania
Metoda wartości likwidacyjnej wg. Formuły Wilcoxa-Gablera (LV) =
+ środki pieniężne
+ płynne papiery wartościowe
+ 70% × (wartość księgowa zapasów + należności, zaliczki)
+ 50% × (wartość księgowa pozostałych aktywów)
– zobowiązania krótkoterminowe
– zobowiązania długoterminowe
Metoda porównawcza (mnożnikowa)
Metody te opierają się na oszacowaniu wartości przedsiębiorstwa poprzez porównywanie wielkości ekonomiczno-finansowych charakterystycznych dla jednostki (tzw. baza wyceny) z mnożnikami porównawczymi opisującymi potencjał majątkowy i dochodowy podmiotów z danego sektora.
Zalety metody mnożnikowej:
metoda jest prosta, szybka i opiera się na ogólnie dostępnych danych (sprawozdania finansowe),
bazuje na wszystkich elementach sprawozdania finansowego jednostki,
uwzględnia aktualną sytuację rynkową i pozycje jednostki na tle konkurentów,
Wady metody mnożnikowej:
wskaźniki branżowe innych jednostek uznane za punkt odniesienia mogą być przewartościowane lub niedowartościowane,
dobór odpowiednich jednostek do porównania może być kłopotliwy,
nie uwzględnia sposobu finansowania jednostki i przyszłych potrzeb inwestycyjnych,
Metoda porównawcza (mnożnikowa) = wartość mnożnika × baza wyceny
Wskaźnik P/E – baza wyceny – zysk netto
Wskaźnik P/S – baza wyceny – przychody ze sprzedaży
Wskaźnik EV/EBITDA – baza wyceny – zysk operacyjny + amortyzacja
Wskaźnik P/BV – baza wyceny – księgowa wartość aktywów netto, czyli kapitał własny
Wskaźnik P/E |
= |
cena rynkowa jednej akcji |
zysk netto na jedną akcję |
Wskaźnik P/S |
= |
cena rynkowa jednej akcji |
przychód ze sprzedaży na jedną akcję |
Wskaźnik EV/EBITDA |
= |
Kapitalizacja rynkowa + dług odsetkowy – środki pieniężne |
EBIT + amortyzacja |
Wskaźnik P/BV |
= |
cena rynkowa jednej akcji |
Wartość księgowa na jedną akcję |
Metody dochodowe
Metody dochodowe nakazują uznać przedsiębiorstwo za inwestycję generującą korzyści finansowe dla właściciela lub wszystkich stron finansujących, których wartość będzie świadczyła o wartości przedsiębiorstwa. Metod dochodowych nie można stosować w przypadku przedsiębiorstw o złej reputacji rynkowej, nierentownych, nieprzynoszących odpowiednich wyników finansowych. Obecnie metody dochodowe są uznawane za najlepsze metody wyceny przedsiębiorstw.
Zalety metody DCF:
oszacowują wartość jednostki bazując na jej potencjale, możliwości rozwoju i generowania nadwyżek w prognozowanych latach,
ilość branych pod uwagę zmiennych pozwala na dokładne oszacowanie wartości jednostki,
pozwala uwzględnić sposób finansowania jednostki,
pozwala uwzględnić w wycenie aktywa nieoperacyjne,
Wady metody DCF:
metoda złożona i trudna do wyliczenia,
wymaga prognozowania wielu różnorodnych zmiennych, na których zostanie oparta wycena,
uwzględniane w wycenie prognozy obarczone są dużym ryzykiem,
wymaga oszacowania kosztu kapitału, co powoduje dodatkowe trudności,
ograniczenia związane z okresem szczegółowej prognozy powodują możliwość przeszacowania wartości rezydualnej,
Model zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF)
Opiera się na wycenie bieżącej wartości skumulowanych, przyszłych nadwyżek pieniężnych generowanych przez przedsiębiorstwo w okresie szczegółowej prognozy i po niej. Metoda ta po zmodyfikowaniu CF może służyć do wyceny:
wartości przedsiębiorstwa – dla wszystkich źródeł kapitału, przy uwzględnieniu stopy dyskontowej równej WACC,
wartości dla właścicieli – tylko dla kapitału własnego, przy uwzględnieniu stopy dyskontowej równej kosztowi kapitału własnego,
Model zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF)
CF – nadwyżka pieniężna,
t – okres objęty szczegółową prognozą,
n – liczba okresów szczegółowej prognozy,
d – stopa dyskontowa,
ReV – wartość rezydualna po okresie szczegółowej prognozy,
Model zdyskontowanych przepływów pieniężnych dla przedsiębiorstwa (FCFF)
FCFF – wolne przepływy pieniężne dla przedsiębiorstwa,
WACC – średni ważony koszt kapitału,
t – okres objęty szczegółową prognozą,
n – liczba okresów szczegółowej prognozy,
ReV – wartość rezydualna po okresie szczegółowej prognozy,
Wolne przepływy pieniężne dla przedsiębiorstwa (FCFF) = EBIT (1-T) + Am – ΔKON – I
FCFF – wolne przepływy pieniężne dla przedsiębiorstwa,
EBIT – zysk operacyjny,
T – efektywna stopa podatkowa,
Am – amortyzacja,
KON – kapitał obrotowy netto,
I – inwestycje/dezinwestycje.
Model wolnych przepływów pieniężnych dla właścicieli (FCFE)
FCFE – wolne przepływy pieniężne dla właścicieli,
kE – koszt kapitału własnego,
t – okres objęty szczegółową prognozą,
n – liczba okresów szczegółowej prognozy,
ReV – wartość rezydualna po okresie szczegółowej prognozy,
Model wolnych przepływów pieniężnych dla właścicieli
(FCFE) = wartość przedsiębiorstwa – dług odsetkowy na moment wyceny + środki pieniężne na moment wyceny
Wolne przepływy pieniężne dla właścicieli (FCFE) = Zn + Am – ΔKON – I + D
FCFE – wolne przepływy pieniężne dla właścicieli,
Zn – zysk netto,
Am – amortyzacja,
KON – kapitał obrotowy netto,
I – inwestycje/dezinwestycje,
D – zaciągnięcie/spłata zadłużenia kredytowego.
Wartość rezydualna – odzwierciedla wartość przedsiębiorstwa na koniec okresu objętego szczegółową prognozą, może być oszacowana przy założeniu:
zdolności jednostki do generowania strumienia dochodów o stabilnej wielkości po okresie szczegółowej prognozy,
zdolności jednostki do generowania strumienia dochodów o corocznym, stałym wzroście wielkości po okresie szczegółowej prognozy,
likwidacji jednostki po okresie szczegółowej prognozy.
Wartość rezydualna
Wartość rezydualna
Wartość rezydualna
CFn+1 – nadwyżka finansowa z okresu po zakończeniu projekcji szczegółowej,
n – liczba okresów szczegółowej prognozy,
d – stopa dyskontowa,
q – stopa stałego wzrostu nadwyżki po okresie projekcji szczegółowej,
LV – wartość likwidacyjna na koniec okresu projekcji szczegółowej,
Model stałego wzrostu dywidendy (model Gordona)
Model zakłada, iż wartość spółki można oszacować na podstawie oczekiwanych, przyszłych wypłat z zysku netto – dywidend, które powinny rosnąć z okresu na okres.
Model stałego wzrostu dywidendy (model Gordona)
Metody mieszane
Opierają się na odpowiednim zrównoważeniu wartości przedsiębiorstwa oszacowanego za pomocą metod majątkowych i dochodowych. Różnice pomiędzy wartością oszacowaną metodą dochodową a majątkową określa się mianem reputacji i uznaje za ważny element wartości przedsiębiorstwa.
Metody mieszane wzór podstawowy
Nazwa metody |
Wartość X |
metoda niemiecka |
|
metoda szwajcarska |
|
metoda Stuttgarcka
|
|
metoda Anglosaska (UEC)
|
|
WM – wartość spółki oszacowana metodą majątkową,
WD – wartość spółki oszacowana metodą dochodową,
d – oczekiwana stopa zwrotu (koszt kapitału),
n – ilość lat generowania zysków za pomocą reputacji (od 3 do 8 lat),
24 UWAGI METODYCZNE Z UWAGI NA FAKT ŻE DLA
28 METODY OPRACOWANIA I ANALIZY WYNIKÓW POMIARÓW CZ1
3 DIDAKTICKÉ METODY TAK JAKO SE LIŠÍ RŮZNÉ DIDAKTICKÉ
Tags: przedsiębiorstwa wartość, wartości przedsiębiorstwa, przedsiębiorstwa, metody, wyceny, wartość